ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ سیستم مدیریت کیفیت نام دارد و هدف آن مدیریت کیفیت در تمامی فرآیندهای سازمان است. این بدین معنی نیست که اگر سازمانی این سیستم را پیاده سازی کند، کیفیت خدمات وی الزاماً درجه A خواهد بود بلکه به این معناست که آن سازمان کیفیت خدمات و تولیدات خود را در بهترین حالت حفظ نماید.
در کشور ما پیاده سازی چنین استانداردهایی صرفاً در میان صنایع خاصی مانند صنایع غذایی، خودرویی و یا پزشکی رایج است اما در میان صنایع فناوری اطلاعات و نرم افزار، آن طور که باید به این الزامات پرداخته نشده.
در این مقاله به ۱۰ مورد از مزایای پیاده سازی این استاندارد در شرکت های نرم افزاری و دارای زیرساخت فناوری اطلاعات اشاره شده است:
۱- خدماتی بودن این صنعت و جایگاه ویژه مشتریان:
سازمان های فناوری اطلاعات عمدتاً خدماتی بوده و در راستای رفع نیازهای مشتریان تلاش می کنند. در اینگونه کسب وکارها مشتری، محور اصلی می باشد و تنها راه حفظ و بقای سازمان، جلب رضایت مشتریان و توجه ویژه به شناسایی نیازهای آشکار و نهان آنان است.
۲- پیچیدگی فرآیندی کسب وکارهای خدماتی:
همچنین در شرکت های خدماتی به دلیل ازدیاد فرآیندها و روال های کاری نیاز به یک سیستم مدیریت کیفیت وجود دارد تا این اطمینان حاصل شود که فرآیندهای جاری می توانند به بهترین وجه باعث کارایی و اثربخشی بهتر سازمان شوند.
۳- همسویی طراحی و توسعه محصولات نرم افزاری با استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ :
استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ بر مبنای چرخه دمینگ PDCA مدل بهبود کسب وکار تدوین شده است و در آن تمامی مراحل تضمین کیفیت نرم افزار شامل برنامه ریزی، تعیین ورودی های طراحی، تعیین خروجی ها، بازنگری ها، تصدیق و صحه گذاری و کنترل تغییرات طراحی، دیده شده و الزاماتی برای بهینگی آن ها تعیین شده است.
۴- اهمیت رویکرد مبتنی بر ریسک برای شناسایی و مقابله با تهدیدات عمده حوزه فناوری اطلاعات:
در این حوزه خطرات و ریسک های متعددی وجود دارد مانند ریسک های امنیتی و محرمانگی اطلاعات، ریسک های مربوط به ناکارآمد بودن فناوری یا ابزارهای مورد استفاده مانند تجهیزات سخت افزاری، ریسک های ناشی از عدم تخمین درست زمان و هزینه، ریسک های ناشی از مسائل قانونی، تغییرات سریع فناوری، محیط و رقبا و یا ریسک کمبود نیروی انسانی متخصص و … که یک شرکت فعال در این حوزه باید بتواند آنها را شناسایی نموده و با شناسایی فرصت ها و منابع در دسترس خود آن ها را شکست دهد.
۵- چابکی و واکنش سریع به تغییرات فناوری:
شرط بقای هر سازمانی عکس العمل سریع در برابر تغییرات است و صنعت IT همواره دستخوش تغییرات سریعی است. با توجه به این نوسانات و تلاطم ها و رقابت های شدید در عرصه فناوری، سازمان های فعال در این عرصه ملزم به توانایی بازنگری مستمر فرآیندها و محصولات خود و اصلاح و بازآفرینی آن ها مطابق تغییرات محیطی و پاسخ به موقع به نیازمندی های فناورانه اجتماع می باشند که این امر با اجرای صحیح چرخه PDCA و توجه به بهبود مستمر در سازمان امکان پذیر است.
۶- ارتباطات گسترده و پیچیدگی شناسایی ذینفعان:
سهولت ارتباطات در این حوزه باعث شده است که اینگونه سازمان ها ارتباطات و تعاملات درون سازمانی و برون سازمانی متنوع و گسترده ای داشته باشند و شناسایی و نظارت بر کیفیت این راه های ارتباطی و شناسایی ذینفعان مرتبط با سازمان از کانال های ارتباطی مختلف و درک نیازها و انتظارات آن ها دچار پیچیدگی هایی شده است که باید مورد توجه این سازمان ها باشد.
۷- اهمیت نظارت و تعیین شاخص های اندازه گیری:
توانایی نظارت بر زیرساخت ها و منابع در اختیار، در جهت تصمیم گیری بر معیار داده ها و همچنین نیاز به تصمیم گیری استراتژیک بر مبنای تحلیل داده ها و عواقب شدید ناشی از تصمیم گیری های غلط و اشتباهات استراتژیک در این حوزه مانند انتشار سریع اخبار منفی با توجه به گستردگی مخاطبان، این سازمان ها را ملزم می کند که شاخص ها و معیارهای اندازه گیری دقیقی برای نظارت صحیح بر کسب وکار خود داشته باشند.
۸- دانش بنیان بودن کسب وکارها بر پایه فناوری اطلاعات:
اهمیت مدیریت دانش در شرکت های دانش بنیان و دانش محور، با توجه به وجود دانش تخصصی در سازمان و منابع انسانی فعال در این مجموعه ها، ضرورت پرداختن و توجه ویژه به این دانش را در راستای شناسایی داده ها و اطلاعات و دانش ضمنی متخصصین سازمان و تبدیل آن به گزارشات و دانش عینی قابل استفاده و استخراج شده و استفاده بهینه از این دانش برای این سازمان ها به وجود آورده است.
۹- اهمیت پرداختن به سبک رهبری به جای ریاست و مدیریت در این حوزه:
پرداختن به شناسایی صلاحیت ها، شایستگی ها و جذب استعدادها و رهبری خاص منابع انسانی در شرکت های پیشرو در عرصه فناوری اطلاعات، شرکت های فعال در این حوزه را ملزم می دارد، نسبت به اهمیت منابع انسانی و چگونگی انتشار و تثبیت خط مشی سازمانی برای آن ها توجه ویژه ای داشته باشند.
۱۰– نیاز به بهبود مستمر در عرصه فناوری اطلاعات:
توسعه و پیشرفت فناوری اطلاعات، مخاطبان این حوزه را مشتاق به دریافت آخرین و بهترین خدمات نموده است، تا حدی که لمس و استفاده از آخرین تکنولوژی های روز دنیا تبدیل به سرگرمی و یکی از هیجانات بشر امروزی شده است. با این احتساب شرکت هایی در این حوزه می توانند رهبر بازار و پیشرو باشند که با آینده پژوهی و بهبود مستمر، همیشه حرف جدیدی برای گفتن در بازار پرتلاطم این عرصه داشته باشند.
